Obowiązek opracowania raportu o stanie gminy powstał w obecnej kadencji funkcjonowania organów gminy (rady gminy i wójta). Wprowadzony został przepisami ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów politycznych (Dz. U. poz. 130).
Zgodnie z postanowieniami nowych przepisów ustawowych, wójt co roku do dnia 31 maja przedstawia radzie gminy raport o stanie gminy. Raport ten podsumowuje działalność wójta, w tym gminnych jednostek organizacyjnych (urzędu gminy, szkół, przedszkola, ośrodka pomocy społecznej, zakładu gospodarki komunalnej, domu kultury i biblioteki), w roku poprzednim. W szczególności dotyczy to realizacji polityk, programów i strategii, uchwał rady gminy i budżetu sołeckiego.
Raport rozpatrywany jest przez radę gminy na sesji, na której podejmowana jest uchwała w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium wójtowi. Raport rozpatrywany jest w pierwszej kolejności. Nad raportem podczas sesji przeprowadza się debatę. W debacie, oprócz radnych, mogą wziąć udział także mieszkańcy gminy. Mieszkaniec, który chciałby zabrać głos w debacie składa do Przewodniczącej Rady Gminy Sośno pisemne zgłoszenie, poparte podpisami co najmniej 20 osób. Zgłoszenie składa się najpóźniej w dniu poprzedzającym sesję rady.
Po zakończeniu debaty nad raportem rada gminy przeprowadza głosowanie nad udzieleniem wójtowi wotum zaufania. Uchwałę taką rada gminy podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady (przynajmniej 8 z 15 radnych). Niepodjęcie uchwały o udzieleniu wójtowi wotum zaufania jest równoznaczne z podjęciem uchwały o nieudzieleniu wójtowi wotum zaufania. W przypadku nieudzielenia wójtowi wotum zaufania w dwóch kolejnych latach rada gminy może podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta.
W raporcie o stanie Gminy Sośno w 2022 r. przedstawiono, po krótkiej charakterystyce gminy, informacje finansowe oraz informacje o stanie mienia komunalnego. W dalszej części przedstawiono informacje o realizacji wszelkich programów, polityk i strategii gminnych. Następnie poinformowano o realizacji uchwał rady gminy oraz o współpracy gminy z innymi społecznościami samorządowymi. Raport zawiera także informacje o pozyskanych środkach finansowych na zadania inwestycyjne oraz o preferencyjnym zakupie paliwa stałego dla gospodarstw domowych i wsparciu dla odbiorców energii i ciepła. W ostatniej części, analitycznej, opisano efekty działań samorządu gminy w roku 2022 r.
